Nafarroako Gobernuak 17,6 milioi euro gehiago inbertituko ditu aurten Foru Erkidegoko errepide sarean egiteke dauden lanak burutu ahal izateko; inbertsio hori 2021erako Nafarroako Aurrekontuetan aurreikusita dauden 55 milioiei gehituko zaie.

Navarra Sumak errepideen mantenuari buruz aurkeztu duen interpelazioari erantzunez, Bernardo Cirizak, Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako kontseilariak azaldu du jarduketa horiek autobideen kanon gisa ordaindu beharreko zenbatekoa murrizteagatik gauzatu ahal izango direla. Murrizketa hau 2021eko ekitaldirako aurrekontu-partida horietan konpromisoak finkatu ondoren egin da, aurreko ekitaldiko trafiko errealak ezagutu ondoren.

Cirizak azaldu duenez, 17 milioi euro horiek hamahiru jardueratara bideratuko dituzte. Mugartea bizitegi-eremurako sarbide berri bat, ekialdeko ingurabidean (PA-30); ekialdeko ingurabidearen (PA-30) eta mendebaldeko ingurabidearen (A-15) konexioa hobetzea; pantaila akustikoak eraikitzea Ezkaban, Mendillorrin eta Berriozarren, hainbat kilometro-puntutan, ekialdeko ingurabidean (PA-30); NA-700 errepidea bikoiztea, Orkoieneko saihesbidearen eta Arazuriko Ekialdeko ingurabidearen arteko konexioan; pasabide berri bat Itaroan; Mélida-Caparroso errepidearen berrikuntza bultzatzea; Tuterako zubia konpontzea; Uxueko ezponda egonkortzea; Elizondoko komisariarako sarbide berria eta biribilgune berriak Monreal eta Murchanten.

Kontseilariak adierazi du Nafarroako errepideen mantenuaren zama “izugarria” dela, eta Navarra Sumari egotzi dio “Gobernuan zegoenean egin ez zutena eskatzen duela behin eta berriz, eta gainera, azkartasuna exigitzen duela. Hau ez da sprint bat, iraupen-lasterketa bat baizik”.

Cirizak adierazi duenez, Foru Gobernuak hiru bide ditu errepideetarako finantziazioa lortzeko: ibilgailu astunei ahalmen handiko bideetan bidesariak ezartzeko enpresa publiko bat sortzea; Nafarroako Aurrekontu Orokorrak; eta Estatuko Aurrekontu Orokorrak edo Europatik datozen laguntzak.

Cirizaren hitzetan, Nafarroako Gobernua arlo honetan ez da "berritzailea eta aitzindaria, zoritxarrez, dena asmatuta dagoelako". Ildo horretan, gogorarazi du 2007an UPN Gobernuan zegoenean onartutako lege batek "bidesariak edo kanonak aurreikusi zituela errepideak erabiltzeagatik, eta lege horrek berak jasotzen du Administrazioak agentziak eta sozietate publikoak sortu ahal izango dituela errepideen eraikuntza, kontserbazioa eta ustiapena kudeatzeko".

Hala, Navarra Sumak enpresa publiko berria sortzeari eta bidesariak ezartzeari uko egin dionez, "Navarra Sumaren sinesgarritasuna eta koherentzia non dauden" galdegin du.

Javier Garcíak (Navarra Suma) azaldu du Foru Gobernuaren "obra nagusia", N-121-A errepidearena, "Espainiako Gobernuak finantzatzen duela; izan ere, lan horretarako dauden 30 milioietatik 26 Espainiako Gobernutik datoz, nahiz eta Nafarroako errepideetan eskumenik ez duen". Gainera, enpresa publiko berriaren sorrera gaitzetsi du, "enplegu-agentzia bat" delako eta "Gobernuaren diru-kutxetan kostuak" izango dituelako.

Garcíak Navarra Sumarekin errepideen finantzaketari buruzko akordioa lortzen saiatzeko deia egin dio kontseilariari, eta ohartarazi du "12.000 familia" bizi direla erkidegoan garraiotik, eta krisiaren ondorioak jasango dituztela, zergak ordaintzeko moduluak kenduko dituztelako eta bidesariak ezarriko dituztelako, garraiolarien gurpilean berriz ere makila bat jarriz. Bidesariek ez dute errepideen mantentze-lanen defizit osoa finantzatzen. Aukerak aztertu behar dira".

Jorge Aguirrek (PSN) azpimarratu duenez, Navarra Sumak "iritzia aldatu du -2007an uste zuenarekin-, demagogikoki Gobernu honetatik bereizi behar delako. Bidesariak sortzea aztertu zuten eta horiek kudeatuko zituen sozietate bat sortzea planteatu zuten, eta lege batean jaso zuten. Izan dugun errepide mahaian, Navarra Sumari ez diot beste aukerarik entzun, entzule gisa zihoazen eta ez zuten ezer planteatu".

Ildo beretik, Pablo Azcona (Geroa Bai) kritiko agertu da Navarra Sumarekin. "Zuek saldu zenieten Audenasaren zatia esku pribatuei, eta orain bidesariak ditugu AP-15ean eta gauza bera gertatzen da AP-68an. Errepide Planean aurreikusitako 200 jarduera baino gehiago egin gabe gelditu ziren UPN eta PP Gobernuan zeudenean. Aurrekontuekin “ez gara errepideen finantzaketara iristen ari, eta egoera horri erantzuna eman behar zaio. Errepide sarearen gabeziei aurre egiteko finantziazioa behar dugu", berretsi du.

Maiorga Ramirezek (EH Bildu) adierazi duenez, "PPk Audenasaren % 50 saldu eta pribatizatu zuen, eta itzaleko bidesariek egungo azpiegituran konponketak egiteko aukera oztopatzen dute. Errepideen egungo egoera eskuineko Gobernuen gelditasunaren ondorioa da".

Ainhoa Aznarez (Podemos-Ahal Dugu) ere kritiko agertu da itzalpeko bidesariekin, eta adierazi duenez, "2045era arte ondo egin ez zuten zerbait ordaintzen jarraitu beharko dugu. Ez dira gai onartzeko, erratu egin direla esateko eta finantziazio hori errepideetan ditugun erronkei aurre egiteko egokia ez dela esateko".

Azkenik, Marisa de Simonek (Izquierda-Ezkerra) kritikatu egin du "Navarra Sumak interpelazio hau aurkeztu izana, izan ere, Pirinioetako eta Bideko autobidea bikoitza kostatuko zaigu", eta hori UPNko Gobernuek erablitako itzaleko bidesariei egotzi die. "Ez naiz ni izango egungo Gobernuaren azpiegitura politika ehuneko ehunean defendatuko duena, baina akordio batera iritsi gara eta beharrezkoa da N-121-A errepidea eta Almandoz eta Belateko tuneletakoak bezalako lan premiazkoenak egitea", gaineratu du.