Foru Gobernuak giza baliabideak areagotuko ditu iruzur fiskalaren aurkako borrokan “aitzindari” izateko
PSNk interpelazio baten bidez gainerako taldeekin bat egin du, iruzurraren eta deklaratu gabeko enpleguaren aurka publikoki ekin behar zaiola ziurtatuz
Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Ogasun Kontseilari Elma Saizek adierazi du Foru Gobernuak iruzur fiskalaren aurkako borrokan “aitzindari” izan nahi duela, eta horretarako bideratzen diren giza baliabideak areagotuko dituztela baieztatu du.
Hori dela eta, 2019ko Lan Eskaina Publikoan 8 Ogasun teknikari lanpostu eskainiko dira eta 17 kudeatzaile lanpostu, hau da, iruzur fiskalari aurre egiteko 25 pertsona gehiago. Hala azaldu du Saizek Kontrolerako Osoko Bilkuran PSNren interpelazio bati erantzunez.
Kontseilariak azaldu duenez, iruzur fiskala “injustizia fiskal eta soziala” da, eta horregatik, egindako lehentasuna izan da “pasa den irailaren 30ean deitutako iruzur fiskalaren eta ezkutuko ekonomiaren aurkako borrokarako batzordea” deitzea. Bilkura hartan NUPek Nafarroan 2006-2016 urteen bitartean ezkutuko ekonomiari eta iruzur fiskalari buruzko ikerketa aurkeztu zen.
Ikerketa horrek adierazten du ezkutuko ekonomiak “azken urteetan behera egin duela, 2016an BPGren %10,4 izan arte, hau da, 2.000 milioi”. Batez besteko historikoa “%13,79an egon izan da, 2.700 milioitan”.
Saizek gainera azaldu du ikerketak erakusten duela “ezkutuko ekonomiagatik izango ez balitz Nafarroako per capita errenta 30.158 eurotara iritsiko zela 2016an, 444 euro gehiago”. Txostenak, era berean, azaltzen du “iruzur fiskalaren eraginez, 541 milioi gutxiago biltzen direla, eta honen ondorioz, biztanle bakoitzak 848 euro gehiago ordaintzen dituela urtero zerga eta kotizazioetan”.
Datu hauen aurrean, ikerketak aholku batzuk ematen ditu eta kontseilariak adierazi duenez, “departamentua proposamen hauek aztertzen ari da”.
Gobernuak landuko dituen ekimenen artean, Saizek “hiritarren zerga-heziketari buruzko neurriak” nabarmendu ditu, baita “finantza eta zergei buruzko heziketa ikasgeletara eramateko” hitzarmen bat ere, “haurrek ongizate estatua mantentzeko zergek duten garrantzia ikas dezaten”.
Era berean, kontseilariak “zergadunen arreta hobetzearen” alde egin du, izapidetze elektronikoak ahalbidetuz, Ogasunaren webgunea hobetuz eta “ordainketa bideak erraztuz”.
Ainhoa Unzuk (PSN) aitortu du iruzur fiskalarekin eta deklaratu gabeko enpleguarekin amaitzea “ezinezkoa dela, hemen eta leku guztietan”. Hala ere, Gobernuak “datu hauek hobetzeko” ezarriko dituen neurriak nabarmendu ditu. “Iruzurrari aurre egin behar zaio, ez da erraza baina gizarte bezala ditugun erronka zailei ekiteko gaude hemen”.
María Jesús Valdemorosek (Navarra Suma) aipatu du zorionez talde guztiek bat egiten dutela arlo honetan, eta “protagonismo politikoa alde batera uztea” eskatu du. Ohartarazi du Espainian iruzurraren %70 enpresa eta fortuna handiek egiten dutela.
Mikel Asiain (Geroa Bai), Maiorga Ramírez (EH Bildu) eta Mikel Builek (Podemos-Ahal Dugu) bat egin dute iruzurraren aurkako ahalegin publikoak babestearekin, NUPek eginiko ikerketatik ateratako datuak oinarri hartuta. Era berean, ohartarazi dute iruzur horri gehitu behar zaiola zilegi ez diren bideetatik sortutako funtsak, esaterako prostituzioarenak, joko ilegalarenak edo narkotrafikoarenak.