Nafarroako Parlamentuaren Osoko Bilkurak gaur aho batez baliozkotu du 4/2020 Foru Lege-dekretua, apirilaren 29koa, premiazko neurriak onesten dituena koronabirusaren (COVID-19) osasun krisiak eragindako inpaktuari aurre egiteko.

Martxoaren 18ko 1/2020 Foru Lege-dekretua eta martxoaren 25eko 2/2020 Foru Lege-dekretua ez bezala, zeinak martxoaren 27an baliozkotu eta apirilaren 3an foru lege bihurtu baitziren, 4/2020 Foru Lege-dekretua, 3/2020 Foru Lege-dekretua bezala, ez da foru lege proiektu gisa izapidetuko presako prozeduraren bidez. Navarra Sumaren eskaria bertan behera geratu da, PSN, Geroa Bai, EH Bildu Nafarroa, Podemos-Ahal Dugu eta I-E aurka azaldu baitira, eta onesteko gehiengo soila behar zuen.

4/2020 Foru Lege-dekretua pandemiak eragindako ohiz kanpoko premia bereziko inguruabarrak ikusirik eman da; izan ere, beharrezkoa da laugarren neurri sorta ezartzea ekoizpen eta gizarte sareari sostengua ematen jarraitze aldera. Xedea da, hortaz, “krisiaren inpaktua gutxitzea, behin osasun alarma bukatuta, jardueraren suspertze bat bultzatzeko eta kalte iraunkor edo egiturazkoak ekiditeko”. Hori guztia, alde batera utzi gabe Nafarroako Foru Komunitateak horretarako “nahitaez behar duen finantzaketa”.

Kasu honetan, foru lege-dekretuak egokitu egiten du zerga-araudia oraingo egoeraren berezitasunetara, jarduera ekonomikoaren adierazle zuzenei loturik ez dauden ordainketa-betebeharrak gutxitzeko xedez, besteak beste.

Zehazki, murriztu egiten dira jokoaren gaineko tributu batzuen kuota, jolas-makinen ustiapenari dagokionez, makina horiek jarrita dauden establezimenduak itxita baitaude. Halaber, saltoki handien gaineko zergaren kuota murrizten da, 2020ko zergaldikoa, alarma egoeraren deklarazioa dela-eta saltokia itxita dagoen denboraren proportzioan.

Bestalde, oinordetzen eta dohaintzen gaineko zergaren eta ondare eskualdaketen eta egintza juridiko dokumentatuen gaineko zergaren likidazioa aldizkakoa ez denez, bi zerga horiek aurkeztu eta diru-sarrera egiteko epeen kontaketarako ez da kontuan hartuko 2020ko martxoaren 14tik maiatzaren 30era bitarteko aldia.

Martxoaren 14tik maiatzaren 30era bitarteko aldia ere kentzen da, PFEZean ohiko etxebizitzan berrinbertitzeagatik egiten den salbuespenari heltzeko epea kontatzearen ondorioetarako kasu honetan.

Sozietateen gaineko zergari dagokionez, urtebetez luzatzen da, 2021eko abenduaren 31ra bitarte, ohiz kanpoko etekinak berrinbertitzeagatik egiten den salbuespenaz baliatu ahal izateko epea, gauzatze-epea 2020ko urtarrilaren 1ean bukatzen zaien zergadunen kasuan. Eta epea 2020ko urtarrilaren 1etik 2021eko abenduaren 31ra bitarte bukatzen zaien zergadunentzako epea, berriz, 2021eko abenduaren 31ra bitarte luzatzen da, inbertsioetarako erreserba berezira bideratutako zenbatekoa gauzatu ahal izan dezaten. Gainera, bertan behera geratzen da 2018an eta 2019an enplegua sortzeagatiko kenkaria baliatu ahal izateko 2020an batez besteko plantilla mantendu behar izatea.

Denbora aldetiko aurreikuspenekin jarraituz, 2020ko maiatzaren 30era arte luzatzen da aintzat hartuko ez den epea ondorio hauetarako: zerga prozeduren gehieneko iraupenaren ondorioetarako, alegazioak aurkeztearen, errekerimenduei erantzutearen eta errekurtso edo erreklamazio ekonomiko-administratiboak aurkeztearen inguruko guztia barne.

Balio erantsiaren gaineko zergari dagokionez, haren araudia Ekonomiari eta enpleguari sostengua emateko presako neurri osagarriei buruzko 15/2020 Errege Lege-dekretuaren eta Estatuaren eta Nafarroaren arteko Hitzarmen Ekonomikoa onesten duen 28/1990 Legearen 32. artikuluaren edukiarekin harmonizatzen da. Eta hori hala egiten da, lehenik eta behin, ehuneko zerora murrizteko osasun-materialari aplikatu beharreko zerga-tasa, horren hornidura azkartzearren. Salbuespen hori ezartzen da horrelako ondasunen barne-entregetarako, Europar Batasunaren barruko inportazioetarako eta erosketetarako, hartzaileak entitate publikoak, irabazi-asmorik gabeko erakundeak edo ospitaleak baldin badira. Aurreikuspen horrek ez du mugatzen eragiketa egiten duen subjektu pasiboak jasandako balio erantsiaren gaineko zergan kenkaria egiteko eskubidea.

Balio erantsiaren gaineko zerga, kasu honetan ehuneko 4ra bitarte, jaisteak kultur nahiz informazio produktuak hartuko ditu barne, herritarrei errazte aldera liburu, egunkari eta aldizkari digitalak eskuratzea. Liburu fisikoaren eta liburu elektronikoaren arteko diskriminazioa ezabatzen da bidenabar, orain arte zerga-tasa ezberdina baitzeukaten.

Foru lege-dekretuaren laugarren xedapen gehigarriaren bidez, gaikuntza ematen zaio tributu arloan eskumena duen departamentuko titularrari planifikazio fiskalerako mugaz gaindiko baliabideen aitorpena egiteko epeak ezar ditzan –Tributuei buruzko 13/2000 Foru Lege Orokorrean ezarritakoaren arabera–, betiere, aitorpena egiteko betebeharra 2018ko ekainaren 25etik 2020ko abenduaren 31ra arte sortu den kasuetan.

Sasoiko produkzioetan aritzen diren nekazaritzako langile autonomoentzat apirilaren 15eko 3/2020 Foru Lege-dekretuan ezartzen diren aparteko laguntza zuzenei dagokienez, laguntza horiek baliatu ahal izateko zenbait betekizunen alderdi batzuk zehazten dira.

Seigarren xedapen gehigarriaren bidez aldatu egiten da Koronabirusaren osasun krisiak eragindako inpaktuari aurre egiteko presako neurriak onesten dituen apirilaren 6ko 7/2020 Foru Legearen 3. artikuluaren 1. apartatua, argitzearren laguntzak ematen dituen organoari dagokiola, “aurretiazko inolako baimenik behar izan gabe”, irabazi-asmorik gabeko entitateei edo federazioei, konfederazioei nahiz horien elkarteei ematen zaizkien dirulaguntzetarako baldintzak aldatzea, partez edo guztiz ezinezkoa bada diruz lagundutako jarduerak gauzatzea edo zerbitzuak ematea Covid-19aren ondorioz edo administrazio publikoek haren aurka hartutako neurrien ondorioz, jarduera gauzatzen edo zerbitzua ematen berriz has daitekeen unera arte.

Osasungintzaren arloan, egoitza-zentro soziosanitarioetan pandemia hobeki kudeatzeko xedez, desgaitasun fisikoa zein psikikoa duten pertsonen egoitzetara, zentro psikogeriatrikoetara eta horiekin parekatutako zentroetara zabaltzen da apirilaren 15eko 3/2020 Foru Lege-dekretuak Osasuneko kontseilariari egindako gaikuntza, hirugarren adinekoen osasun laguntzaren koordinazio exekutiboa egiteko. Izan ere, orain gehitzen diren zentroetan “koronabirusarekin kutsatzeko arrisku bera dago, hirugarren adinekoen arloan bezala, horiek guztiak egoitza soziosanitarioak baitira”.

Azkenik, 4/2020 Foru Lege-dekretuak malgutu egiten du aldi baterako Erregistroan izena emandako Kooperatiben Hezkuntza eta Sustapen Funtsaren erabilera-xedea; halatan, “2020ko abenduaren 31ra bitarte funts hori, osorik nahiz zati batean, finantza baliabide gisa erabili ahal izanen baita, funtzionamendurako edo osasun krisiaren ondorioak arintzeko, bai bere ekintzen bidez, bai beste entitate publiko edo pribatu batzuei dohaintzak eginez”.

Apirilaren 29ko 4/2020 Foru Lege-dekretuak Nafarroako Aldizkari Ofizialean argitaratzen den egunean hartuko du indarra, eta indarrean egonen da Nafarroako Gobernuak ezartzen duen bitartean badirauela hura onestea ekarri duen egoera bereziak.

Komunikabiderik gabe, saioa streaming bidez eskaini da eta honako hauek bakarrik bildu dira: Unai Hualde lehendakaria, Inma Jurío eta Yolanda Ibáñez lehendakariordeak, Juan Luis Sánchez de Muniáin eta Maiorga Ramírez idazkariak eta Ganberan ordezkaritza duten sei taldeetako eledunak. Gainerako hautetsiek botoa eskuordetu dute. Gai hori borondatezkoa da, baina interes publikoko osasun-arrazoiengatik gomendatzen da, ezinezkoa baita osoko bilkurak egitea, aurrez aurre edo telematikoki, 50 ordezkariekin. Gobernuko lehendakaria, María Chivite, bere bi lehendakariordeekin –Javier Remírezekin eta Jose Mari Aierdirekin– joan da, bai eta Eskubide Sozialetako kontseilari Carmen Maezturekin ere.

https://www.parlamentodenavarra.es/eu/komunikazio/aho-batez-baliozkotu-egin-da-42020-foru-lege-dekretua-apirilaren-29koa-premiazko